Các vấn đề cần lưu ý khi muốn ươm cây con khỏe mạnh

Chất lượng và sức khỏe của cây con sẽ quyết định mức độ thành công của việc trồng rau, nếu sử dụng những cây con yếu, có thể làm cây phát triển chậm, kém năng suất, dẫn đến sâu bệnh và các vấn đề khác, ngược lại, với những cây con khỏe mạnh sẽ trồng được một khu vườn khỏe mạnh mang lại nguồn thức ăn dồi dào.

Lợi ích của việc tự ươm cây con

Hiện tại có nhiều vườn ươm chuyên nghiệp cung cấp sẵn những giống cây con khỏe mạnh và sẵn sàng cho việc đưa lên trụ để trồng, tuy nhiên nếu tự ươm được cây tại nhà sẽ mang lại các lợi ích cho bạn như:

• Tiết kiệm tiền: đây chính là yếu tố đầu tiên, vì giá thành cho một lần mua cây con có thể bằng hoặc nhiều hơn số tiền mà bạn mua 1 bịch hạt giống đủ để sử dụng cho cả một năm hoặc nhiều hơn. Giá 1 cây con rau ăn lá sẽ có giá từ 1.000đ – 2.000đ/cây.
• Bạn có nhiều lựa chọn hơn: các vườn ươm sẽ chỉ cung cấp một số loại cây con nhất định, do đó sẽ có những loại cây bạn muốn trồng nhưng vườn ươm không cung cấp được, khi đó tự ươm sẽ là phương án cần thiết cho bạn.
• Bạn kiểm soát chất lượng cây con: Bạn muốn đảm bảo rằng cây con của bạn không có dư lượng hóa chất hoặc sâu bệnh? Việc tự ươm sẽ giúp bạn hoàn toàn kiểm soát được việc đó.
• Chủ động được cây con: không phụ thuộc vào thời gian giao hàng hay khoảng cách địa lý của các vườn ươm nên có thể tự chủ động ươm cây tại chính nhà của mình.

Lợi ích bổ sung: Nếu nhà bạn có con trẻ, thật tuyệt vời khi có thể cùng con trẻ ươm hạt, việc này sẽ giúp con trẻ có được các trải nghiệm vừa thú vị và vừa mang tính giáo dục, còn cách nào tốt hơn để tìm hiểu về vòng đời của thực vật hơn là quan sát nó ngay từ đầu?

Các bước ươm cây con

Việc tự ươm cây mang lại một số lợi ích như trên, tuy nhiên nó sẽ khá khó khăn với người bắt đầu, việc trồng cây sẽ chậm hơn và khó hơn một chút so với việc mua cây ươm sẵn từ vườn ươm.

Bước 1: chuẩn bị các điều kiện cần thiết cho việc ươm

• Hạt giống: chọn sử dụng những hạt tương đối tươi, sau một hoặc hai năm, hầu hết hạt giống cũng không nảy mầm, đặc biệt là nếu chúng không được bảo quản ở nơi tối và mát.
• Khay ươm: thường là khay nhựa úp ly bán phổ biến tại các chợ
• Giá thể: nên dùng giá thể mút xốp chuyên dụng để tăng tính vệ sinh cho cây.
• Dung dịch vệ sinh, xử lý mầm bệnh nếu có.

Bước 2: tiến hành gieo hạt

Việc ngâm hạt qua đêm trong một bát nước ấm sẽ cải thiện và tăng tốc độ nảy mầm, tuy nhiên với các loại hạt giống nhỏ như xà lách và cải thì có thể gieo trực tiếp mà không cần phải ngâm.

Kế tiếp đặt tấm giá thể lên khay ươm, xã nước và nhấn đều để đảm bảo tấm giá thể mút xốp được ngậm kỹ nước, sau đó đổ nước trong khay ra.

Tiếp đến tra hạt vào các lỗ cắt sẵn trên tấm giá thể chuyên dụng, chỉ cần tra 2 – 4 hạt vào 1 lỗ đối với xà lách và cải, 6 – 12 hạt đối với các loại ít lá như rau muống, ngò rí,…(chú ý chỉ tra hạt sâu khoảng 2 – 3mm, sao cho vẫn cảm thấy vẫn nhìn thấy hạt, tránh gieo sâu quá sẽ dễ dẩn đến ngập úng hạt, hạt sẽ không nãy mầm được).

Sau khi tra hạt xong, đổ lại nước vào trong khay ươm đảm bảo nước ngập ½ tấm giá thể.

Bước 3: cung cấp điều kiện để hạt dễ nãy mầm

Đảm bảo độ ẩm là việc quan trọng nhất cho việc đảm bảo hạt có thể nãy mầm. Trong thời gian đầu có thể đặt khay ươm ở trong nhà và thường xuyên kiểm tra phun sương giữ ẩm cho tấm giá thể.

Ngay khi bạn nhìn thấy thứ gì đó màu xanh lá cây ló ra từ hạt của bạn, bạn nên cho chúng nhiều ánh sáng. 

Hạt chứa tất cả các chất dinh dưỡng chúng cần trong tuần đầu tiên, sau 1 tuần bạn cần châm thêm dinh dưỡng cho cây con với nồng độ khoảng 400ppm

Vào thời điểm cây con của bạn có một vài cặp lá, nên tách hoặc nhổ bớt các cây con chỉ để lại một cây trên mỗi viên mút.

Để tránh cây bị sốc có thể đưa khay ươm ra trời tăng dần theo thời gian để cây quen với điều kiện bên ngoài, khi cây có lá thật rõ ràng thì có thể đưa lên trụ để trồng.

Một số lưu ý:

Bạn nên theo dõi chặt chẽ cây con của mình để biết các dấu hiệu cho thấy có điều gì đó không ổn ngay từ khi bạn gieo hạt.

Dưới đây là một số vấn đề phổ biến cần lưu ý:

• Hạt sẽ không nảy mầm. Hạt của bạn bao nhiêu tuổi? (Càng tươi, càng tốt.) Hãy nhớ rằng một số hạt giống nhất định có thể mất đến hai tuần để nảy mầm. Ngoài ra, hãy kiểm tra để đảm bảo rằng bạn đã tạo ra các điều kiện nảy mầm lý tưởng.
• Cây con mọc cao và gầy. Khả năng phát triển chân dài có nghĩa là cây của bạn không nhận đủ nắng, cần đưa ra nắng ngay khi thấy mầm xanh nhú ra khỏi viên mút xốp.
• Phát triển chậm và / hoặc lá vàng nhạt. Sau 1 tuần cây hết dưỡng chất, cần bổ sung thêm dinh dưỡng cho cây với nồng độ 400ppm